మా బామ్మ రుక్మిణమ్మ గారికీ నాకూ వయస్సులో అరవై ఏళ్ళు తేడా. అంత ఖచ్చితంగా ఎలా చెప్పగలరు అనే ప్రశ్నకు ఆమే జవాబు చెప్పేది. ఆమె వ్యయ నామ సంవత్సరంలో పుట్టిందట. ఆమెకు అరవయ్యో ఏట అంటే మళ్ళీ వ్యయ నామ సంవత్సరంలో నేను పుట్టానుట. తెలుగు సంవత్సరాల పేర్లు గుర్తు పెట్టుకునే వ్వయసు కాదు కానీ, వ్యయ అనే పేరు మాత్రం గుర్తుండిపోయింది.
మా ఐదో బావగారు కొమరగిరి వెంకట అప్పారావు గారింట్లో యాభయ్ ఏళ్లనాటి పాత పంచాంగాలు కూడా వుండేవి, కొంత పెద్దయిన తర్వాత వాటిని తిరగేస్తే బామ్మ చెప్పిన వ్యయ నామ సంవత్సరం ప్రకారం లెక్క చూస్తే నా స్కూలు రికార్డులలో రెండేళ్ల తేడా వుంది.
గవర్నమెంటు వారికి ఈ పంచాంగాలు, బామ్మ సాక్ష్యాలు పట్టవు. స్కూలు రికార్డుల ప్రకారం, నీకు అరవై వచ్చాయని చెప్పి, 2005 డిసెంబరులో పెన్షన్ లెక్క కట్టి ఇక ఇంటికి వెళ్లి రెస్టు తీసుకోమన్నారు. వారికి అంటే మా ఆఫీసువారికి తెలియని విషయం ఏమిటంటే ఆ మూడు దశాబ్దాల పై చిలుకు సర్వీసులో నేను తీసుకున్నది రెస్టు మాత్రమే అని, చేసింది ఏమీ లేదని. ఉద్యోగంలో ఊడబొడిచింది అంతకన్నా ఏమీ లేదని. అంచేత నేను కూడా వచ్చిందే చాలనుకుని, ఇచ్చిన డబ్బులు తీసుకుని ఇంటికి వచ్చాను. అంతకంటే చేసేది ఏమీ లేదనుకోండి. కోర్టుకు పోతే ఇన్నాళ్ళు నిద్రపోయావా అంటారు. ఆ నిజం ఒప్పుకోవడం కష్టం కదా!
బామ్మతో కదా ఈ ఎపిసోడు మొదలు పెట్టాను. అక్కడికే వస్తాను.
కాన్పుకయినా, కాటికయినా కాసులే లెక్క
అమెరికాలో స్థిరపడిన ఫేస్ బుక్ మిత్రులు శ్రీనివాస్ సత్తిరాజు గారు, తమ అత్తగారి మరణం గురించి రాస్తూ, ఆమె పిల్లలు తల్లి చనిపోవడానికి ఆరేళ్ల ముందే అంత్యక్రియల కోసం అడ్వాన్సు గా పన్నెండు వేల డాలర్లు సంబంధిత సంస్థకు చెల్లించి వుంచారని, అదే ఇప్పుడయితే ఇరవై వేలు అయ్యేదని రాసుకొచ్చారు. ఇది చదివిన తర్వాత
నా చిన్నతనం జ్ఞాపకం వచ్చింది.
మా బామ్మ దిండు కింద ఓ రోజు చిన్న మూట కనబడింది. అందులో ఏముంది?
తెలుసుకోవాలని ఆత్రుత.
ఒకరోజు ఆమెనే అడిగేశాను ‘ఈ ముల్లెలో ఏముంది బామ్మా’ అని.
‘దాని మీదపడ్డాయి ఏమిట్రా నీ కళ్ళు. అందులో ఏముందిరా అప్పుడప్పుడూ పోగేసుకున్న నాలుగు రాళ్ళుతప్ప’
‘రాళ్ళా! రాళ్ళను దిండు కింద ఎందుకు పెట్టుకున్నట్టు’
నా మనసులో మాట కనుక్కున్నట్టు౦ది.
‘రాళ్లంటే గులక రాళ్ళు కాదురా సన్నాసీ. డబ్బులు’
‘డబ్బులా నీకెందుకు? సినిమాకు పోతావా షికార్లు పోతావా. చాక్లెట్లు బిస్కెట్లు నీకక్కరలేదు కదా!’
‘ఇవి వాటికి కాదు లేరా! కాటికి పోవడానికి’
‘కాటికా! అంటే ఏదైనా గుడా”
‘గుడిలాంటిదే. చివరికి ఎవరైనా ఆ గుడికి వెళ్ళాల్సిందే’
‘గుడికి ఇన్ని డబ్బులెందుకే’
‘నీకెలాచెబితే అర్ధం అవుతుందిరా ఈ వయసులో. కాటికి పోవడం అంటే చనిపోయిన తర్వాత తీసుకువెళ్ళే చోటు. బతికుండగా మనం ఎవరినైనా అడిగితే డబ్బులు ఇస్తారు, వాళ్ళ దగ్గర వుంటే. అదే ఇంట్లో ఎవరైనా చనిపోయిన తర్వాత అడిగితే, వాళ్ళ దగ్గర వున్నా ఇవ్వరు. దహన సంస్కారాలకు ఎవ్వరూ డబ్బు సర్దరు. అలా చేస్తే కీడు అని నమ్మకం. అందుకని ముందుగానే ఈ ముల్లెలో ఆ డబ్బులు దాచుకున్నాను’
బామ్మ మాటలు అప్పుడు అర్ధం కాలేదు.
ఇప్పుడు అర్ధం బోధపడింది. కానీ బామ్మ ఆ రోజుల్లో ముల్లెలో దాచుకున్న డబ్బులు ఈరోజుల్లో ఆ కార్యక్రమాలకు ఏ మూలకూ సరిపోవు అని కూడా అర్ధం అయింది.
ఇప్పుడు పుట్టినా, గిట్టినా అన్నీ లక్షల్లోనే.
అంత్యక్రియలకు డబ్బు సర్దుబాటు చేస్తే అరిష్టం అనుకునే ఆ పాత రోజుల్లో కూడా మా బావగార్లు ఇద్దరు, తుర్లపాటి హనుమంత రావు గారు, కొమరగిరి వెంకట అప్పారావు గారు ఇలాంటి సందర్భాలలో డబ్బు సాయం చేయడం నేను చూశాను. వాళ్ళు పెళ్లిళ్లకు వాటికీ వెళ్ళేవాళ్ళు కాదు కానీ, ఎవరైనా చనిపోయారని కబురు అందితే చాలు ఎంతోకొంత డబ్బు జేబులో పెట్టుకుని ఎంత దూరాలు అయినా సరే వెళ్ళే వాళ్ళు. చనిపోయిన వాళ్ళు మళ్ళీ కనబడరు ఇప్పుడు వెళ్లి చూడకపోతే అనేవాళ్ళు. వెళ్ళడమే కాదు, ఎవరూ చూడకుండా కొంత పైకం ఆ కుటుంబానికి అందించేవారు. నిజానికి డబ్బు అవసరం ఇలాంటి సందర్భాలలోనే ఎక్కువ.
కాలానుగుణంగా ఇటువంటి మనస్తత్వాలు, నమ్మకాల్లో కూడా మార్పులు వస్తున్నాయి. అంత్యక్రియలకు డబ్బు సాయం చేసే విషయంలో సానుకూల ధోరణులు కానవస్తున్నాయి. మార్పు మంచిదే.
ఉపశృతి:
సియాటిల్ లోని సందీప్ ఇంటి పెరటి చెట్టువద్ద హమ్మింగ్ బర్డ్స్ కోసం వాటర్ ఫీడర్ ఏర్పాటు చేశారు. అప్పుడప్పుడు నాలుగు పక్షులు అక్కడికి వచ్చిపంచదార కలిపిన తియ్యటి నీళ్ళు తాగి వెడుతుంటాయి. వెడుతూ వెడుతూ, బాల్కనీ అద్దం మీద ముక్కులతో చప్పుడు చేసి వెడతాయిట. ప్రపంచంలో అత్యంత ఆధునిక నాగరీకానికి పెద్దన్న అనిపించుకుంటున్న అమెరికా ప్రజలకు కూడా ఇలాంటివి కొన్ని నమ్మకాలు వున్నాయని గూగులమ్మ చెబుతోంది. చనిపోయిన తమ పూర్వీకులు ఇలా హమ్మింగ్ బర్డ్స్ రూపంలో వచ్చి చూసి వెడుతుంటారని వారి నమ్మకం.
కింది ఫోటోలు:
మా బామ్మ రుక్మిణమ్మ గారు. నాకు తెలిసి ఇది ఫోటో కాదు. ఆమె చనిపోయి యాభయ్ ఏళ్ళు గడిచాయి. మా పెద్దన్నయ్య పర్వతాలరావు గారు పెన్సిల్ తో గీసిన చిత్రం అని నా నమ్మకం. చాలా రోజులు ఆయన దీన్ని పర్సులో పెట్టుకుని తిరిగిన జ్ఞాపకం.
హమ్మింగ్ బర్డ్స్ వాటర్ ఫీడర్
(ఇంకా వుంది)
(ఇంకావుంది)
కామెంట్‌లు లేవు:
కామెంట్‌ను పోస్ట్ చేయండి