ఎంత హాయి ఈ సాయంత్రం

ఎంత హాయి ఈ సాయంత్రం - భండారు శ్రీనివాసరావు 

గత కొంత కాలంగా ఇంటి నుంచే కాదు, పడక గదినుంచి కూడా కాలు బయట పెట్టని నేను, ఈరోజు సాయంత్రం బాహ్య ప్రపంచంలోకి అడుగు పెట్టాను. మాజీ సీనియర్ ఐ ఎ ఎస్ అధికారి కీర్తిశేషులు వి. చంద్ర మౌళి స్మారకోపన్యాసం దీనికి సందర్భం. కేంద్ర మాజీ మంత్రి కెఎల్ రావు గారి కుమార్తె, రిటైర్డ్ ఐఏఎస్ అధికారి సుజాతా రావుగారు కీలక ఉపన్యాసం చేసారు. ఉమ్మడి రాష్ట్రంలో పనిచేసిన అనేకమంది సీనియర్ అధికారులు దీనికి హాజరయ్యారు. స్టేట్ బ్యాంక్ మాజీ ఎం డి వేపా కామేశం గారు, రిజర్వ్ బ్యాంకు మాజీ గవర్నర్ దువ్వూరి సుబ్బారావు గారు, ప్రభుత్వ మాజీ ప్రధాన కార్యదర్శి కాకి మాధవరావు గారు, వీరూ వారూ అననేల ఒకానొక కాలంలో ప్రభుత్వ రధచక్రాలని అలవోకగా తిప్పిన అతిరధ మహారధులు అనేక మంది ఈ కార్యక్రమానికి వచ్చారు. 

గతంలో నేను ఆక్టివ్ జర్నలిజంలో వున్నప్పుడు వీరిలో చాలామందితో సన్నిహిత పరిచయం వుండేది. అది వృత్తిగత సంబంధం అనుకున్నా కానీ, దాదాపు ఇరవై ఏళ్ల తర్వాత కూడా వాళ్ళు నన్ను పేరుతో సహా గుర్తు పెట్టుకోవడం అమితానందాన్ని కలిగించింది.

సరే! ఇది ఇలా వుంచి, ఒకప్పుడు ఐ ఎ ఎస్ టాపర్, రిజర్వ్ బ్యాంకు మాజీ గవర్నర్ దువ్వూరి సుబ్బారావు గారి గురించిన ఒక పాత వృత్తాంతం స్ఫురణకు వచ్చింది.

అదేమనగా:

ఇది నా రేడియో సహచరులు ఆర్వీవీ కృష్ణారావు గారి నోటంట ఒకప్పుడు విన్నది.

రిజర్వ్  బ్యాంక్  గవర్నరుకు  అప్పిచ్చిన  ఆసామీ _భండారు శ్రీనివాసరావు

ఆర్బీఐ  గవర్నరుగా పనిచేసిన వ్యక్తికి అప్పివ్వడం మామూలు వ్యవహారమా!  

ఆర్వీవీ నేను రేడియోలో చాలాకాలం కలిసి పనిచేసాము. ఆయనిప్పుడు బహుముఖ వ్యాపకాలు పెట్టుకుని నెగ్గుకు వస్తున్నారు. వాటిల్లో ఒకటి భారత్ టుడే టీవీ సీఈఓ.  ఆయన చెప్పిన కధ కాని కధ ఇది.

ఆర్బీఐ గవర్నర్ గా పనిచేసిన దువ్వూరి సుబ్బారావు గారి పేరు వినని వారుండరు. రిజర్వ్  బ్యాంక్ గవర్నరుగా    చాలాకాలం పనిచేసారు.  కానీ ఆయన్ని కొత్తవాళ్ళు ముఖతః చప్పున గుర్తు పట్టడం కష్టం. చేతిలో ఓ మామూలు సంచి పట్టుకుని రోడ్లమీద సాదా సీదాగా నడుచుకుంటూ వెడుతుంటారు. ఆ మధ్య జ్వాలా వాళ్ళ ఇంటికి సతీ సమేతంగా కలిసివచ్చినప్పుడు చూశాను, చాలా రోజుల తర్వాత.  ఊర్మిళా సుబ్బారావు  కూడా ఐఏఎస్సే. బెజవాడలో పనిచేసినప్పుడు మంచి పేరు తెచ్చుకున్నారు. అంచేతే కాబోలు  ఆ ఊళ్ళో పేద ప్రజలు ఊర్మిళా నగర్ కట్టుకున్నారు. సుబ్బారావు గారి గురించి చెప్పేదే లేదు. ఆలిండియా ఐఏఎస్ టాపర్. కొన్ని దశాబ్దాల తరువాత కానీ  మరో తెలుగు తేజం ముత్యాల రాజు  ఐఏఎస్ టాపరుగా నిలిచేంతవరకు సుబ్బారావు గారి రికార్డు పదిలంగానే  వుంది. ఆ రోజుల్లో కాంపిటీషన్ సక్సెస్ ఆయన ఫోటోను కవర్ పేజీగా వేస్తె విచిత్రంగా చెప్పుకున్నారు.

సరే! విషయానికి వస్తాను. సుబ్బారావు గారు, భారత్ టుడే ఛానల్ చీఫ్ ఎడిటర్ జి. వల్లీశ్వర్ బాల్య స్నేహితులు. చిన్ననాటి స్నేహం కాబట్టి ఆయన్ని చూడడానికి సుబ్బారావు గారు అప్పుడప్పుడూ ఆ టీవీ ఆఫీసుకు వెడుతుంటారు.  ఆ అలవాటు చొప్పునే  భారత్  టుడే కార్యాలయానికి వెళ్ళారు. అవి పెద్ద నోట్లో రద్దు రోజులు. ఆయన వెళ్ళిన సమయంలో స్టాఫ్ మీటింగులో వున్న వల్లీశ్వర్ ఆయన్ని కాసేపు కృష్ణారావు గారి గదిలో కూర్చోబెట్టి వెళ్ళారు. వారిద్దరూ మాట్లాడుతుండగానే పని పూర్తి చేసుకుని వల్లీశ్వర్ తిరిగి వచ్చారు. సుబ్బారావు గారు వల్లీశ్వర్ ని మొహమాట పడుతూ అడుగుతుండడం  ఆర్వీవీ కంటపడింది. విచారిస్తే విషయం తెలిసింది. సుబ్బారావు గారికి అర్జంటుగా ఇరవై వేలు అవసరమయ్యాయి. ఎన్ని ఏటీఎం లు తిరిగినా ‘నో క్యాష్’ బోర్డులు దర్శనమిచ్చాయి. బ్యాంకులకు కూడా సెలవు. 

వల్లీశ్వర్ దగ్గర కూడా అంత డబ్బులేదు. కృష్ణారావు గారి వైపు చూశాడు. ఆయనకి విషయం అర్ధం అయింది. మూడు రోజుల క్రితం బ్యాంకు నుంచి డ్రా చేసిన పైకం వుంది. అది సుబ్బారావు గారి అక్కరకు పనికి వచ్చింది. మరునాడో, ఆ మర్నాడో సుబ్బారావు గారు ఆ బాకీ చెల్లువేశారు. అది అప్రస్తుతం.

ఇక్కడ గమనించాల్సింది ఏమిటంటే ఆయన దేశం మొత్తానికి కరెన్సీ సరఫరా చేసే ఆర్బీఐ కి అత్యున్నత అధికారిగా పనిచేసారు.  పెద్ద నోట్ల రద్దు వ్యవహారం గురించి పార్లమెంటులో  ప్రధానమంత్రి నరేంద్ర మోడీ ప్రసంగిస్తూ దువ్వూరి సుబ్బారావు గారు రాసిన  ఆంగ్ల గ్రంధం లోని కొన్ని పేరాలను ఉటంకించారు. ఈ ఉదంతం చాలు ఆయన గొప్పతనం తెలుసుకోవడానికి. 

మరో ఆసక్తికరమైన విషయం ఏమిటంటే కృష్ణారావు గారి దగ్గర డబ్బు తీసుకుంటున్నప్పుడు సుబ్బారావు గారు ఓ కోరిక కోరారు, అన్నీ అయిదువందల నోట్లు కాకుండా కొన్ని వంద నోట్లు కావాలని. ఆర్వీవీ ఆయనకు కొన్ని వంద నోట్లు కూడా ఇచ్చారు. వాటిల్లో కొన్నింటి మీద ఆర్బీఐ గవర్నర్  గా సుబ్బారావు గారు సంతకం చేసిన నోట్లు కూడా వున్నాయి.

ఉపశ్రుతి:

“మీరు ఎవరు? మీ సంతకం పోల్చి చెప్పడానికి ఈ బ్యాంకులో మీకు తెలిసిన ఖాతాదారులెవరయినా వున్నారా?”

కౌంటర్ లోని వ్యక్తీ అడిగిన ప్రశ్నకు భూతలింగం అనే పెద్ద మనిషికి ఏం జవాబు చెప్పాలో ఒక క్షణం తోచలేదు. కాసేపట్లో తేరుకుని ‘మీ దగ్గర రూపాయి నోటు ఉందా?’ అని కౌంటర్ లో ఉద్యోగిని అడిగాడు. నివ్వెరపోవడం ఇప్పుడు అతని వంతయింది, ‘తెలిసిన వాళ్ళు వున్నారా అంటే రూపాయి నోటు అడుగుతాడేమిటి చెప్మా’ అని.

ఇంతకీ అసలు విషయం ఏమిటంటే-

ఎక్కడెక్కడో ఉద్యోగాలు చేసి రిటైర్ అయిన తరువాత చెన్నై నగరానికి వచ్చి స్థిరపడ్డారు భూతలింగం అనే ఆ పెద్దమనిషి. ఆ వూరికి వచ్చిన కొత్తల్లో డ్రాఫ్ట్ మార్చుకోవడానికి బ్యాంకుకి వెడితే జరిగిన కధ అది.

భూతలింగం గారు ఉద్యోగ విరమణ చేయడానికి పూర్వం చేసిన ఉద్యోగం, కేంద్ర ప్రభుత్వంలో ఆర్ధిక శాఖ కార్యదర్శి. రిజర్వ్ బ్యాంకు ముద్రించే ప్రతి రూపాయి నోటు మీదా కేంద్ర ఆర్ధిక మంత్రిత్వ శాఖ కార్యదర్శి సంతకం వుంటుంది.

అయన  సంతకంతో వున్న  రూపాయి నోట్లు చెలామణీలో వున్నాయి కాని, ఆయన సంతకాన్ని పోల్చి చెప్పడానికి ఆ భూతలింగం గారికి వేరేవారి సాయం కావాల్సివచ్చింది.

ఆయన డ్రాఫ్ట్ మార్చుకున్నారా లేదా ఇక్కడ అప్రస్తుతం. అంత పెద్ద ఉద్యోగం చేసిన భూతలింగం గారు, సాధారణ వ్యక్తిగా కౌంటర్ క్యూలో నిలబడి వ్యక్తిగత పనులు చక్కబెట్టుకోవడం అన్నది ఇక్కడ గమనంలో పెట్టుకోవాల్సిన విషయం.

కింది ఫోటో: సుబ్బారావు గారి సంతకంతో ఉన్న వంద నోటు.