అయాం ఎ బిగ్ జీరో (134) – భండారు శ్రీనివాసరావు

  లక్ష రూపాయల డిక్రీ కధ  

అమెరికాలో మా పెద్ద కుమారుడు సందీప్ వుంటున్న సియాటిల్ కి దాదాపు మూడు వందల మైళ్ల దూరంలో వున్న స్పోకెన్ నగరం నుంచి  స్పోక్స్ మన్ రివ్యూ అనే పత్రిక 125 సంవత్సరాలకు పైగా ప్రచురితమవుతూ వస్తోంది. కిందటి ఎపిసోడ్ లోని ఫోటోలో  ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ రాష్ట్ర ముఖ్యమంత్రిగా  చంద్రబాబు నాయుడు గారు చూస్తున్న, లేదా నేను చూపిస్తున్న పత్రిక ఇదే.

హైదరాబాదు ఆలిండియా రేడియోలో నా సహోద్యోగిగా పనిచేసిన పవని విజయ లక్ష్మి, ఆమె భర్త బాలాజీ ఉద్యోగరీత్యా ఆ నగరంలో వుంటున్నారు. 2004 లో కాబోలు, నేను అమెరికా వచ్చిన సంగతి తెలుసుకుని, వాళ్ళ వూరు రావాల్సిందని పదే పదే ఫోన్లు చేస్తూ వుండడంతో ఒకరోజు నేను మా ఆవిడను తీసుకుని స్పోకేన్ కు వెళ్ళాను.

 అక్కడ వాళ్ళు కొనుక్కున్న ఇల్లు చూడముచ్చటగా వుంది. అంతకు ముందే బాలాజీ తలిదండ్రులు హైదరాబాద్ నుంచి వచ్చి కొడుకూ కోడలి దగ్గర ఆరు నెలలు వుండి తిరిగి ఇండియాకు వెళ్లారు. సగటు తెలుగు కుటుంబాల్లో ఇది సహజంగా జరిగేదే. అయితే, అక్కడి అమెరికన్లకు ఇదొక వింత.  వేరు కాపురం పెట్టుకున్న కొడుకు దగ్గర తలిదండ్రులు అన్ని నెలలు గడపడం అక్కడివారికి ఎంతో వింతగా తోచింది. ఆ నోటా ఈ నోటా పడి ఈ సంగతి స్పోక్స్ మన్ రివ్యూ  పత్రిక విలేఖరి రెబెక్కా నప్పీ చెవిన పడింది. ఇంకేముంది ఆమె అమాంతం విజయలక్ష్మి అడ్రసు కనుక్కుని ఇంటికి వచ్చి ఇంటర్వ్యూ చేసి మొత్తం ఫ్యామిలీ ఫొటోలతో సహా మొదటి పుటలో ప్రచురించింది. ఆ వార్తాకధనానికి వచ్చిన మంచి స్పందన గమనించిన ఆ స్పోక్స్ మన్ రివ్యూ పత్రిక వాళ్ళు, వారం వారం విజయలక్ష్మి కార్యకలాపాలను కేంద్రంగా చేసుకుని,  ప్రత్యేక కధనాలను ప్రచురించడం ప్రారంభించారు.  అంటే స్పోకెన్ నగరంలో ఆమె ఒక ఐకాన్ గా మారిపోయింది. రెబెక్క ఆ పత్రికకు ఇంటరాక్టివ్ ఎడిటర్ గా కూడా పనిచేస్తున్నారు. నేను ఆలిండియా రేడియో విలేకరినని తెలుసుకున్న మీదట ఆమె  స్పోక్స్ మన్  రివ్యూ పత్రిక కార్యాలయానికి ఆహ్వానించారు.

 డౌన్ టౌన్ రివర్ సైడ్ ఎవేన్యూ లో అనేక అంతస్తులలో వున్న ఈ పత్రిక భవనం అతి పురాతనమయినది. చారిత్రిక అవశేషాలు దెబ్బతినకుండా భవనం లోపల ఇంటీరియర్ ను మాత్రం ఫైవ్ స్టార్ హోటల్ మాదిరిగా అధునాతనంగా తీర్చిదిద్దారు. సుమారు నూరేళ్ళ నాటి లిఫ్ట్ దగ్గర నిలబడి ఫోటోలు దిగాము. రెబెక్క మమ్మల్ని ఆప్యాయంగా ఆహ్వానించి వివిధ విభాగాలకు తీసుకువెళ్లి, అక్కడ పనిచేస్తున్న జర్నలిష్టులను పరిచయం చేసారు.

 అంతే కాకుండా ఎడిటోరియల్ స్టాఫ్ మీటింగ్ లో కూర్చోబెట్టి ‘జర్నలిస్ట్ ఫ్రెండ్ ఫ్రం ఇండియా’ అని పరిచయం చేసిన తీరు మరిచిపోలేనిది. పత్రిక చీఫ్ ఎడిటర్ ఎలాటి భేషజం ప్రదర్శించకుండా చక్కని హాస్యోక్తులతో కూడిన ప్రొఫెషనల్ సీరియస్ నెస్ తో సమావేశాన్ని రక్తి కట్టించారు. వీడియో కాన్ఫరెన్సు ద్వారా వివిధ ప్రాంతాల విలేకరులతో మాట్లాడి ఏ వార్తకు ఆ రోజు ఎలాటి ప్రాధాన్యం ఇవ్వాలో అందరితో చర్చించి నిర్ణయించడంతో ఆ సమావేశం ముగిసింది. తరవాత చివరి అంతస్తులో వున్న కాంటీన్ కు వెళ్లి కాఫీలు కలుపుకు తాగాము. అక్కడ మేడ మీద పెద్ద పెద్ద గుడ్లగూబ పక్షుల బొమ్మలు కనిపించాయి. మన వైపు వీధి వాకిళ్ళ వద్ద కనిపించే సింహాల బొమ్మల మాదిరిగా వున్నాయి. క్షుద్ర శక్తులు ప్రవేశించకుండా ఈ బొమ్మలు కాపాడుతాయని తమ పూర్వీకులు నమ్మేవారని రెబెక్క చెప్పారు.  

ఆధునిక జీవన శైలికి, నమ్మకాలకు సంబంధం లేదని ఆమె మాటల్ని బట్టి అర్ధం అయింది. పూర్వం మేము కమ్యూనిస్ట్ రష్యాలో వున్నప్పుడు కూడా ఎవరైనా తుమ్మితే, నెత్తి మీద తట్టి, రష్యన్ లో చిరంజీవ అనే అర్ధం వచ్చే విధంగా (Da zdravstvuyet) అనే నోరు తిరగని పదం అనేవారు.

ఇదంతా ఎందుకు చెబుతున్నాను అంటే, విజయలక్ష్మి ఇక్కడ హైదరాబాదులో వున్నప్పుడు తాను ఇతరుల గురించి వార్తలు సేకరించేది, అమెరికా వెళ్ళిన తర్వాత తానే వార్తల్లో వ్యక్తి అయింది. చాలా సమాజ సేవా కార్యకలాపాల్లో పాల్గొంటో౦దని, ఆ పత్రికా కధనాలను బట్టి మాకు అర్ధం అయింది. ఆమె ఒకసారి హైదరాబాదు వచ్చినప్పుడు,  వాటినే నాటి ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు నాయుడు గారికి చూపిస్తే,  ఆయన ఆసక్తిగా తిలకించారు. ఇదీ ఆ ఫోటో వెనుక కధ.  

పొతే, లక్ష రూపాయల కోర్టు డిక్రీ సంగతి.

పది వేలు గరిష్ట పరిమితితో  అప్పు మంజూరు చేశారు కానీ, వాస్తవంగా ఆ పెయింటర్/ ఆర్టిస్టు తీసుకున్నది మూడు వేలే. ఆ బాకీ వాయిదాలు కూడా సరిగా కట్టలేక ఆ వ్యాపారం వదిలేసాడో ఏమిటో తెలియదు. మనిషి జాడ లేడు.  హామీ సంతకం చేసింది నేను కాబట్టి నాకు నోటీసులు పంపారేమో అదీ తెలియదు. నేను అద్దె ఇల్లు ఖాళీ చేసి హైదరాబాదు వచ్చేశాను. మాస్కో నుంచి వచ్చాక,  హైకోర్టు ఇచ్చిన డిక్రీ మీద ఒక లాయరు స్టే తెప్పించారు. డిక్రీ అమలు అయితే నాకు వేరే ఆదాయాలు లేవు కాబట్టి, వచ్చే జీతంలో పావు వంతు కంటే తక్కువ ప్రతి నెలా కట్టాల్సి వుంటుందన్నారు. అప్పటికి నాకు ఇంకా పదమూడేళ్ల సర్వీసు వుంది. అంతటితో సరి. పెన్షన్ కి ఈ కత్తిరింపులు వుండవుట.  స్టే వెకేట్ కాగానే ఇలా బాకీ చెల్లింపు చేయాలని మానసికంగా సిద్ధపడ్డాము. అయితే ఈ లోగా ఒక విచిత్రం జరిగింది.

ఒక మంచి రోజు చూసుకుని ఆ బ్యాంకు దివాళా తీసింది.

(చిన్నచిన్న మొండి బకాయిలకంటే, ఆ అప్పులను వసూలు చేసే క్రమంలో, పెద్ద పెద్ద లాయర్లకి చెల్లించిన భారీ ఫీజుల వల్లే అలా జరిగిందని నా అనుమానం)

కింది ఫోటో:

పవని విజయలక్ష్మి, రేడియోలో సీనియర్ సహోద్యోగి ఆర్వీవీ కృష్ణారావు, మా ఆవిడ నిర్మల 

 

(ఇంకా వుంది)  

అయాం ఎ బిగ్ జీరో (133) – భండారు శ్రీనివాసరావు

 నా కడప బదిలీ రద్దు కావడంలో జరిగిన ఆలస్యానికి కారణం, వేరే ఎవరో కాదు  నేనే.

నేను పైవాళ్ళని అడిగింది ఒక్కటే, విజయలక్ష్మిని మళ్ళీ బయటకు పంపకుండా, నాకు హైదరాబాదు ఆలిండియా రేడియోలో  పోస్టింగు ఇవ్వమని. అదెలా అన్నారు. అలాగే కావాలి అన్నాను నేను.

(నేను షరతులు పెట్టడం ఏమిటో!  తలచుకుంటే, ఇప్పటికీ  విచిత్రం అనిపిస్తుంది)

‘హైదరాబాదు రేడియోలో పోస్టు ఖాళీ లేదు, అలా కుదరదు’ అని వాళ్ళ వాదన.  ‘పోనీ అయితే దూరదర్సన్ లో వేస్తాము  వెళ్ళండి అన్నారు.

‘అక్కడ నాకు గాలి ఆడదు. రేడియోలో అయితే స్వతంత్రంగా పని చేసుకోగలుగుతాను’ అనేది నా నమ్మకం.

ఆ విధంగా ఓ నెల రోజులు సెలవులో వెళ్లాను. చివరికి వాళ్ళు నా కోసం,  కడప ఫీల్డ్ పబ్లిసిటీ ఆఫీసర్ పోస్టుని హైదరాబాదు ఆలిండియా రేడియోకి మార్చి, తద్వారా ఒక ఖాళీని సృష్టించి అందులో నన్ను అసిస్టెంట్ ఎడిటర్ (న్యూస్)  గా వేశారు.

అప్పుడు అంటే ఇన్ని తిప్పలు పడ్డాను, పెట్టాను. కానీ ఇప్పుడు పోస్టులు, ఖాళీలతో నిమిత్తం లేకుండా బదిలీలు చేసేస్తున్నారు. పోస్టింగులు ఇచ్చేస్తున్నారు.  గత పాతికేళ్లలో నేను గమనించిన మార్పు ఇది. మరి అప్పటి నిబంధనలే ఇప్పుడూ వున్నాయి.  సమయానుకూలంగా మారడం వీటికీ వర్తిస్తుంది కాబోలు.  

నిజానికి,  నా స్థానంలో వచ్చిన పవని విజయలక్ష్మి చాలా గొప్ప ప్రతిభాశాలి. తిరుపతి పద్మావతి యూనివర్సిటీ గోల్డ్ మెడలిస్ట్.  న్యూస్ రిపోర్టర్ ఉద్యోగం అంటేనే వేళాపాళా వుండదు. అయినా పోటీపడి వార్తలు ఇచ్చేది. తన ప్రతిభతో, పని తీరుతో, మాట మంచితనంతో అనతికాలంలోనే నేనొకడిని వున్నాను అని ఇంటాబయటా జనం మరిచిపోయేలా చేసింది. ఆలిండియా రేడియో అంటే పవని విజయలక్ష్మి అనే పేరు త్వరలోనే తెచ్చుకుంది. ఇందుకోసం చాలా కష్టపడి పనిచేసేది.

నేను సెలవులో వున్నా కూడా కాలక్షేపం కోసం రేడియోకి, సచివాలయం ప్రెస్ మీట్లకు వెళ్ళే వాడిని.  అందరూ నన్ను గుర్తుపట్టేవారే  కనుక ఇబ్బంది వుండేది కాదు. కాకపోతే తనే,  రేడియోకి  రిపోర్ట్ చేసేది.  రేడియో విలేకరిగా విజయలక్ష్మికి  దేశ వ్యాప్తంగా విస్తృతమైన పేరు  తెచ్చిన  విషాద సందర్భం ఒకటుంది. ఆ రోజు నాకు బాగా గుర్తు. జనవరి పద్దెనిమిది, 1996.

అంతకు ముందు  రోజు సాయంత్రం నేను, నా జర్నలిస్ట్  మిత్రుడు ఎం ఎస్ శంకర్ ఇద్దరం రైల్లో తిరుపతి ప్రయాణం పెట్టుకున్నాము. తెలతెలవారుతుండగా  రైలు రేణిగుంట స్టేషన్ లోకి ప్రవేశిస్తోంది. పక్క బెర్తులో పడుకున్న  అప్పటి మాజీ మంత్రి, తెలుగుదేశం నాయకుడు ముద్దు కృష్ణమ నాయుడు, శంకర్ ఇంకా నిద్రలోనే వున్నారు. రైల్లో రాత్రంతా ముద్దు కృష్ణమ నాయుడు గారితో కబుర్లతోతే సరిపోయింది.  ‘దర్శనానికి ఎవరికయినా చెప్పనా’ అని అడిగారు. ‘వద్దండి అన్ని ఏర్పాట్లు చేసుకునే వచ్చాము’ అన్నాము.

ఒకసారి ప్రెస్ మీట్ లో బి.హెచ్.ఇ.ఎల్. వాళ్ళు ఇచ్చిన సిగరెట్ పెట్టే సైజు బుల్లి  ట్రాన్సిస్టర్ రేడియో నా దగ్గర హమేషా వుండేది. దాన్ని ఆన్ చేశాను. ఢిల్లీ నుంచి ఇంగ్లీష్ వార్తలు మొదలయ్యాయి.

“హియర్ ఈజ్  ఎ ఫ్లాష్ న్యూస్! ఆంధ్రప్రదేశ్ ఫార్మర్ చీఫ్ మినిస్టర్ ఎన్టీ రామారావు  ఈజ్ నో  మోర్. ఎకార్దింగ్ టు అవర్ హైదరాబాద్ కరస్పాండెంట్ పవని విజయలక్ష్మి..”

షాక్! కాసేపు మెదడు మొద్దుబారింది. అంతకు ముందు రోజే విలేకరులతో మాట్లాడారు.  ఎక్కడా ఆయనలో అనారోగ్య ఛాయలు కనిపించలేదు. ఇదేమిటి? ఎలా జరిగింది?  నిజమా కాదా ! వార్త వచ్చింది ఢిల్లీ నేషనల్ బులెటిన్ లో. కాబట్టి నమ్మకపోవడానికి ఆస్కారం లేదు.  విజయలక్ష్మిని అడిగి నిర్ధారణ చేసుకోవడానికి ఈ రోజుల్లో మాదిరిగా  మొబైల్ ఫోన్లు లేవు. శంకర్ ని ముద్దు కృష్ణమ నాయుడు గారిని లేపుతుండగానే రైలు రేణిగుంటలో ఆగింది. గభాలున దిగి పేపరు కొన్నాను.  అందులో ఎన్టీఆర్ ప్రెస్ మీట్ తప్పిస్తే వేరే విషయం లేదు. ప్లాట్ ఫారం కూడా మామూలుగానే వుంది. ఇంకా ఎవరికీ విషయం తెలిసినట్టు లేదు. అంటే పత్రికల ఎడిషన్ టైం తర్వాత జరిగి వుంటుంది.  విషయం వినగానే నాయుడు గారు గుండెలు బాదుకుంటూ ‘నేను అనాథను అయిపోయాను’ అని బిగ్గరగా ఏడవడం మొదలు పెట్టారు. ఇది గమనించి ఆయన గన్ మెన్ పరిగెత్తుకు వచ్చాడు.

భారంగా రైలు దిగి కొండ మీదకు వెళ్ళాము. ఎవరికీ విషయం తెలియదు కనుక అక్కడ కూడా ప్రశాంతంగానే వుంది. ఏర్పాట్లతో వెళ్ళాము కనుక దర్శనం త్వరగానే ముగిగిసింది. బయటకు వచ్చేసరికి వాతావరణంలో పెనుమార్పు. తిరుమలలో అంగళ్లు, హోటళ్ళు మూసేస్తున్నారు. వచ్చిన టాక్సీలోనే వెంటనే  కిందికి వెళ్ళాము.  శంకర్ మూడు నాలుగు అవుట్ స్టేషన్  ఇంగ్లీష్ పత్రికలకి వార్తలు పంపుతుంటాడు. కొండ దిగే సరికి తిరుపతి నిర్మానుష్యం. పత్రికలు స్పెషల్ ఎడిషన్లు వేసినట్టున్నాయి. ప్రతి కూడలిలో ఎన్టీఆర్ ఫోటో, విషాద సూచకంగా నల్ల జెండాలు. తిరుపతి మొత్తం టోటల్ బంద్. ఆఖరికి బండి దుకాణాలు కూడా లేవు. ఇన్ఫర్మేషన్ సెంటర్ కి వెళ్ళాము. అక్కడ మా ఫ్రెండ్ సుభాష్ గౌడ్ అధికారి. తలుపులు మూసి పని చేసుకుంటున్నారు. శంకర్ అక్కడే టైప్ రైటర్ మీద నాలుగు విభిన్న వార్తలు టైప్ చేశాడు. వాటిని ఫాక్స్ చేయడానికి సుభాష్ గౌడ్ ఒక మనిషిని తోడిస్తే, పెద్ద పోస్టాఫీసుకు వెళ్ళాము. అది మూసేసి వుంది. తలుపు గట్టిగా తడితే ఎవరో తలుపు ఓరగా తీసి, ఏం కావాలంటే, హైదరాబాదు నుంచి వచ్చిన జర్నలిష్టులం, ఎన్టీఆర్  వార్త ఇవ్వాలి అని చెబితే లోపలకు రానిచ్చాడు. అక్కడ పని పూర్తి చేసుకున్నతర్వాత  సుభాష్ గౌడ్  తాలూకు మనిషి ఒక చిన్న రెస్టారెంటుకు తీసుకువెళ్ళాడు. షట్టర్లు వేసి వున్నాయి. వెనుక నుంచి దొంగదోవన లోపలకు తీసుకు వెళ్ళాడు. ‘భోజనం లేదు. ఒక్క ప్లేటు సాంబార్ రైస్ మాత్రం ఇస్తాను, ఇద్దరూ సర్దుకోండి’ అన్నాడు. అదే మహాప్రసాదం అనుకుని తినేసి బయట పడ్డాము. సాయంత్రం హైదరాబాదు రైల్లో రిజర్వేషన్ వుంది కాబట్టి ఎక్కాము. రైలంతా ఖాళీ. దారి మధ్యలో ఎక్కడైనా ఆపేస్తారేమో అనుకున్నాము కానీ మొత్తం మీద ఇళ్లకు చేరాము. ఇంటికి రాగానే ఎన్టీఆర్ చనిపోయిన వార్త తెలుసు కదా అంటూ, ఎదురొచ్చిన మా ఆవిడ,  ‘నిన్నంతా మీ కోసం తెగ ఫోన్లు.  నిన్న తెల్లవారుఝామున్నే రోశయ్య గారు చేశారు. మీరు తిరుపతి వెళ్ళారు అని చెప్పా. బహుశా ఇందుకోసమే అనుకుంటా’ అంది.

మొత్తానికి ఈ వార్తతో  విజయలక్ష్మి పేరు మీడియా సర్కిల్స్ లో, రాజకీయ వర్గాల్లో మారుమోగింది. నన్ను గురువుగారు అనేది. శిష్యులు తమను మించి ఎదగడం ఏ గురువుకు అయినా ఆనందమే కదా!  హాట్స్ ఆఫ్ విజయలక్ష్మి! అని మనసులో అనుకున్నాను. ఫోన్ చేసి చెప్పాను.

తరువాత కొన్నేళ్ళకు,  విజయలక్ష్మి భర్త  బాలాజీ  ఉద్యోగరీత్యా  అమెరికా వెడుతుంటే, ఆయనతో పాటు వెళ్లి అక్కడే సెటిల్ అయింది. కడప నుంచి తెచ్చి హైదరాబాదు రేడియోలో నా కోసం  నాటిన ఫీల్డ్ పబ్లిసిటీ ఆఫీసర్ పోస్టు  మళ్ళీ కడపకు వెళ్ళిపోయింది. నేను హైదరాబాదులో ఉండిపోయాను. కడపకు బదిలీ చేసిన పోస్టులో ఒక్క రోజు కూడా పనిచేయకుండానే పని గడిచిపోయింది. ఇన్నేళ్ళ సర్వీసులో జరిగింది ఒకే ఒక బదిలీ. దాని చరిత్ర అలా ముగిసింది.

ఉద్యోగంలో చేరిన ఊళ్లోనే రిటైర్ అయ్యే అవకాశం అనాలో,  రికార్డు అనాలో అది నాకు మిగిలింది.   

కింది ఫోటో:

FACEBOOK, WHATSAPP లతో ఒక ప్రయోజనం వుంది అని ఈ రోజే తెలిసింది. నా పోస్టు చూసిన ఒక అజ్ఞాత మిత్రుడు పవని విజయలక్ష్మి ప్రసక్తి గమనించి,  ఎప్పటిదో ఒక పాత ఫోటో పంపారు. వారికి కృతజ్ఞతలు.

అప్పటి ఉమ్మడి ఆంధ్రప్రదేశ్ ముఖ్యమంత్రి చంద్రబాబు గారితో, పవని విజయలక్ష్మి, నేను. ఈ ఫోటోలో ముఖ్యమంత్రికి చూపిస్తున్న పత్రికావార్తకో కధ వుంది. అది తర్వాత. లక్ష రూపాయల డిక్రీ సంగతి కూడా.

(ఇంకా వుంది)

   

అయాం ఎ బిగ్ జీరో (132) – భండారు శ్రీనివాసరావు

 

“ఇప్పుడు నువ్వు ఉద్యోగం చేస్తున్న శాఖకు నేను మంత్రిని . ఆ విషయం మరచిపోవద్దు శ్రీనివాస్!  మళ్ళీ ఒకసారి ఈ బదిలీ విషయంలో నా మీద ఒత్తిడి తెచ్చావంటే ఊరుకోను.  నిన్ను ఉద్యోగం నుంచి సస్పెండ్ చేస్తాను, అర్ధమయిందా”

“నన్ను సస్పెండ్ చెయ్యండి కానీ ఆయన్ని మాత్రం హైదరాబాదుకు వెయ్యండి. నాకంతే చాలు” అన్నాను స్థిరంగా, అప్పటి కేంద్ర సమాచార, ప్రసార శాఖల మంత్రి మల్లికార్జున్ గారితో.

రేడియో, దూరదర్సన్ లలో ఉద్యోగాలు వివిధ రకాలుగా వుంటాయి. ఒక పట్టాన బయట వారికి అర్ధం కావు. ఉదాహరణకు హైదరాబాదు ఆకాశవాణి కేంద్రం తీసుకుంటే,  కింద నాలుగో తరగతి సిబ్బంది నుంచి పైన స్టేషన్ డైరెక్టర్ వరకు పరిపాలనా యంత్రాంగం కిందికి వస్తారు. అలాగే ఇంజినీరింగ్ విభాగం వాళ్ళు. వీళ్ళందరూ పెన్షన్ కు అర్హత వున్న పూర్తికాలం కేంద్ర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులు. వీళ్ళకు రిక్రూట్ మెంట్ విధానం వుంటుంది. పే స్కేల్స్ వుంటాయి, ప్రమోషన్లు వుంటాయి, బదిలీలు కూడా వుంటాయి. దేశంలో ఎక్కడికయినా ట్రాన్స్ ఫర్ చేయవచ్చు.

మరో కేటగిరీ స్టాఫ్ ఆర్టిస్ట్ సిబ్బంది. ఒక రకంగా చెప్పాలి అంటే కళాకారులు. గొప్ప మృదంగం కళాకారుడిని ఎంపిక చేసేటప్పుడు విద్యార్హతలు చూస్తే, సరయిన వ్యక్తి దొరకడం కష్టం. అంచేత ఆ రంగంలో నైపుణ్యం మాత్రమే చూస్తారు. వీరిని స్థానికంగా ఎంపిక చేస్తారు. మొదట్లో వీరి జీత భత్యాలు చాలా హీనంగా వుండేవి. ఎంత గొప్ప కళాకారుడు అయినా, సంగీత విద్వాంసుడు అయినా రెగ్యులర్ ప్రభుత్వ సిబ్బంది ఆజమాయిషీలో పనిచేయాల్సి వుంటుంది. రేడియో అనగానే తటాలున గుర్తుకువచ్చే సుప్రసిద్ధ కళాకారులు అందరూ ఈ కేటగిరీ వాళ్ళే. లాల్ బహదూర్ శాస్త్రి ప్రధాన మంత్రిగా వున్న రోజుల్లో శ్రీమతి ఇందిరా గాంధీ కొన్నాళ్ళు రేడియో మంత్రిత్వ శాఖను నిర్వహించారు. ఆ సమయంలో రేడియోలో పనిచేసే స్టాఫ్ ఆర్టిస్టులను ఇతర ప్రభుత్వ ఉద్యోగులతో సమానంగా పరిగణిస్తూ ఆదేశాలు ఇచ్చారు. సమానంగా పరిగణించమన్నారే కానీ ప్రభుత్వ ఉద్యోగులను చేయలేదు. దానితో వారికి పే స్కేల్స్ ఇచ్చారు. పెన్షన్ సదుపాయం కల్పించారు. కానీ ప్రమోషన్లు ఇవ్వడం జరగక పోవడంతో ఎక్కడి వాళ్ళు అక్కడే చేరిన హోదాలోనే రిటైర్ అవ్వాల్సి వుంటుంది. రేడియోలో  న్యూస్ చదివేవారుంటారు. వారు రిటైర్ అయ్యేవరకు అదే కొలువు. అలాగే అనౌన్సర్‌లు. ప్రయోక్తలు, కార్యక్రమాల రూపకర్తలు. వీళ్ళకు పే కమిషన్ సిఫారసుల ప్రకారం  జీతాలు పెరుగుతాయి, ఒక్కోసారి, వారిపై ఆజమాయిషీ చేసే వారికంటే కూడా ఎక్కువ వేతనాలు పొందుతారు. కానీ పెత్తనం చేసే అధికారం మాత్రం  వేరేవారిది.

1975 లో నేను హైదరాబాదులో ఆకాశవాణిలో అసిస్టెంట్ ఎడిటర్ , రిపోర్టింగ్ అనే పేరు కలిగిన ఉద్యోగంలో చేరినప్పుడు నాదీ ఇలాంటి స్టాఫ్ ఆర్టిస్ట్ ఉద్యోగమని తెలియదు. ముందు మూడేళ్ళకు కాంట్రాక్ మీద సంతకం చేయించుకుంటారు. తరువాత యాభయ్ ఎనిమిదేళ్లు వచ్చే వరకు ఉద్యోగంలో అదే పోస్టులో కొనసాగేవిధంగా,  దీర్ఘకాలిక కాంట్రాక్ట్ ఇస్తారు. (తరువాత ఈ గరిష్ట వయోపరిమితి అరవై ఏళ్ళు చేశారు). ప్రాంతీయ వార్తావిభాగంలో పనిచేసే మాడపాటి సత్యవతి, డి. వెంకట్రామయ్య, జ్యోత్స్నా దేవి, వసీంఅక్తర్ తో సహా మేమందరం ఈ స్టాఫ్ ఆర్టిస్ట్ కాంట్రాక్ట్ ఉద్యోగులమే. అయితే, నేను మాస్కోలో వున్న సమయంలో నా సర్వీసుని ఐ. ఐ. ఎస్. లో విలీనం చేశారు. తిరిగివచ్చిన తర్వాత నాకీ సంగతి తెలిసింది.

నేను మాస్కోకి పోకమునుపు, హైదరాబాదులో పనిచేస్తున్న న్యూస్ రీడర్ డి. వెంకట్రామయ్యను ఢిల్లీకి బదిలీ చేశారు. ఢిల్లీ వాతావరణం ఆయనకు పడదు. బదిలీ వద్దు అనడానికి ఈ కారణం సరిపోదు. ఈ ఉద్యోగాలకు పత్రికా ప్రకటన ఇచ్చేటప్పుడు,  హైదరాబాదులో కేంద్రంలో పనిచేయడానికి న్యూస్ రీడర్ కావాలని ఇచ్చారు. పలానా చోట ఉద్యోగం అని తెలిసి దరకాస్తు పెట్టుకుని ఎంపిక అయ్యారు కనుక, ఈ ఒక్క పాయింటు పట్టుకుని నేనూ, వెంకట్రామయ్య గారు ఢిల్లీ వెళ్ళాము.

అప్పుడు రేడియో విభాగాన్ని మంత్రి డాక్టర్  మల్లికార్జున్ (పూర్తిపేరు మల్లికార్జున్ గౌడ్) చూస్తున్నారు. స్నేహశీలి. 1969 తెలంగాణా ఉద్యమంలో మల్లికార్జున్ గారిది కీలక పాత్ర. ఆరు పర్యాయాలు లోకసభకు, నాలుగు సార్లు మహబూబ్ నగర్ నుంచి, రెండు సార్లు మెదక్ నుంచి ఎన్నికయ్యారు.

గుబురు మీసాలతో గంభీరంగా కానవచ్చేవారు . ఇంటిపేరు ఎవరికీ తెలియదు. మీసాల మల్లికార్జున్ అనేవారు. ఆయనా ఏమీ అనుకునేవారు కాదు. కాంగ్రెస్ నాయకుడు సమరసింహారెడ్డి గారికి  చాలా సన్నిహితులు.  రాజకీయాల్లోకి విద్యార్థి నాయకుడిగా ప్రవేశించారు. ఫక్తు తెలంగాణా వాది. పీసీసీ అధ్యక్షుడిగా చేశారు.  మొదటిసారి పార్లమెంటుకు ఎన్నికయింది కూడా తెలంగాణా ప్రజా  సమితి టిక్కెట్టు మీదనే.  తరచూ ఏవో ఉద్యమ వార్తలు తీసుకుని రేడియోకి వచ్చేవారు. అప్పటినుంచీ వెంకట్రామయ్యకు పరిచయం వుంది. మంత్రి అయినా, తలుపు తోసుకుని వెళ్ళగల చనువు ఆయనతో నాకు వుండేది. ఢిల్లీ వెళ్లి కలిస్తే, ఫైలు తెప్పించుకుని చూశారు.

‘ఢిల్లీ ఏమైనా అడివా! కొన్నాళ్ళు ఇక్కడ పనిచేస్తే ఏమిటి ఇబ్బంది’ అనేశారు. కింద నుంచి ఎవరో సరైన సమాచారం ఇవ్వలేదని మాకు  అర్ధం అయింది. వివరంగా చెప్పి చూశాను. పని కాలేదు. కాదు అని కూడా బోధపడింది. అయినా పట్టు విడవకుండా  నిత్యం వెంటపడడంతో ఆయనకు విసుగెత్తి,  ‘సస్పెండ్ చేస్తాను జాగ్రత్త’  అనే వరకు పరిస్థితి వెళ్ళింది. ‘సస్పెండ్ చేయండి, కానీ వెంకట్రామయ్యను  హైదరాబాదు బదిలీ చేసి నన్ను ఏమైనా చేయండి’  అనడంతో ఆయన మెత్త పడ్డారు. మా వాదనలో ఏదో విషయం వుందని అర్ధం చేసుకున్నారు. వెంటనే జాయింట్ సెక్రెటరీని తన ఛాంబర్ కు పిలిపించారు. మా ముందే ఆయన్ని అడిగారు, వెంకట్రామయ్య గారిని  ముందు న్యూస్ రీడర్ గా సెలెక్ట్ చేసింది హైదరాబాదుకా, ఢిల్లీకా అని. ఆ అధికారి ఫైలు చూసి చెప్పారు, హైదరాబాదుకని. మంత్రి మల్లికార్జున్ వెంటనే గట్టి స్వరంతో చెప్పారు, వెంకట్రామయ్యను హైదరాబాదు బదిలీ చేస్తూ ఆర్డర్ ఇవ్వమని. మల్లికార్జున్ గారికి ధన్యవాదాలు చెప్పాము.

నా ఈ చరిత్ర తెలిసిన వారందరూ, ‘చూస్తుండండి శ్రీనివాసరావు కడప బదిలీ ఆర్డర్ చిటికెలో రద్దు చేయిస్తాడు’ అని.

కానీ నేను అలా చేయలేదు, అలా అని కడప బదిలీపై వెళ్ళలేదు.

కింది ఫోటో:

నాటి కేంద్ర మంత్రి  డాక్టర్ మల్లికార్జున్ ( గూగుల్ చిత్రం)

(ఇంకా వుంది)

అయాం ఎ బిగ్ జీరో (131) – భండారు శ్రీనివాసరావు

 

వీధుల్లో రతనాలు రాశులుగా పోసి విక్రయించిన గుప్తుల స్వర్ణ యుగం గురించి పుస్తకాల్లో చదువుకున్నాము. నిజంగా అలాంటి యుగం ఒకటి ఉందా, వుండడం సాధ్యమేనా అని ఇప్పుడు అనిపిస్తుంటుంది. నా మాస్కో జీవితం అలాంటిదే. ఈ జన్మలో మరోసారి చూడలేనిది, కేవలం చెప్పుకోవడానికి మాత్రమే పనికి వచ్చేది. ఎందుకంటే   ఇప్పటి మాస్కో అప్పటి మాస్కో కాదు, జీవన శైలిలో, జీవనభారంలో పాశ్చాత్య దేశాలను మించి పోయింది.

ఇండియాకు వచ్చి ముప్పయి మూడేళ్లు దాటిపోతున్నా, ఇప్పటికీ వారానికో, నెలకో ఒకసారి మాస్కో వెళ్లి అక్కడ నేను నడయాడిన వీధులను చుట్టబెట్టి వస్తుంటా. ఇదో సరదా నాకు. ఇదెలాగా అంటారా!

ఏదో సినిమాలో ఒక చెంబు లాంటిది ఒకడు సముద్రంలోకి బలంగా  గిరవాటు వేస్తాడు. అది సముద్ర జలాల అలలతో ప్రయాణించి మరో దేశం చేరుతుంది. అలాగే ఈ సోషల్ మీడియా పోస్టులు. నా మాస్కో రాతలు ప్రస్తుతం  మాస్కోలో ఉద్యోగం చేసుకుంటున్న ఎన్.కె.హెచ్. ప్రసాద్ గారనే తెలుగువాడి కంటపడ్డాయి.

ఆయన పేరు నందగిరి ప్రసాద్. నిజానికి వీరితో నాకు పూర్వ పరిచయం లేదు. ఎప్పుడో నా బ్లాగులో,  నా ఒకప్పటి మాస్కో జీవితం గురించి చదివి, గట్టి పట్టుదలతో ప్రయత్నించి, నా ఫోన్ నెంబరు పట్టుకుని ఓ రోజు వీడియో కాల్  చేసారు.

ప్రసాద్ గారు నాకు పరిచయం లేని మనిషి అయినా కూడా, వీడియోల్లో చూస్తూ వచ్చాను కనుక ముఖ పరిచయం లేని మనిషి అని చెప్పలేను.

నిరుడు జులై లో ఒక రోజు ఉదయం ఫోన్ చేసి, ‘హైదరాబాద్ వచ్చాను, సాయంత్రం నాలుగు గంటలకు మీ ఇంటికి వస్తున్నాను, లోకేషన్ షేర్ చేయమ’ని చెప్పి, అన్నట్టే వచ్చేసారు. గత కొన్ని నెలలుగా ఫోన్లో మాట్లాడుతూ వున్నా,  మేమిద్దరం ఒకరినొకరం కలుసుకోవడం ఇదే మొదటిసారి. రెండు గంటలు కూర్చుని మళ్ళీ ఆరు గంటలకు బయలు దేరి వెళ్ళిపోయారు. తాను మరో మూడు నాలుగేళ్లు మాస్కోలో వుంటానని, తాను కూడా (పెళ్లి కాలేదు కనుక) ఒంటరిగానే ఉంటున్నానని, తప్పకుండా వచ్చి తనతో వుండమని మరీ మరీ చెప్పారు. మేము మాస్కోలో వున్నప్పుడు తాను బెజవాడలో స్కూల్లో చదువుతున్నానని, తనకు ఇప్పటి మాస్కో తెలుసుకానీ, నలభయ్ ఏళ్ల క్రితం ఎలా వుండేది అన్నది నా రచనల ద్వారా తెలుసుకున్నానని చెబుతూ, ఇండియా వచ్చినప్పుడు తప్పకుండా కలవాలని అనుకున్నానని, అంచేత హైదరాబాద్ రాగానే మొదటి ఫోన్ మీకే చేసాను అని అన్నారు.

వెళ్ళే ముందు ఆయన్ని ఓ కోరిక కోరాను. ‘వారానికో, పది రోజులకో, నెలకో మీ ఇష్టం, మీరు మాస్కోలో మేము తిరిగిన ప్రదేశాలకు వెళ్లి అక్కడ నుంచి వాటిని చూపుతూ నాకు వీడియో కాల్ చేయండి’ అని. నాకంటే చిన్నవాడు, నా కంటే మంచివాడు అయిన ప్రసాద్ గారు నా మాట మన్నించి అడపా తడపా నాకు మాస్కోని లైవ్ లో చూపిస్తూనే వున్నారు. ఒకప్పుడు నేను అక్కడ వున్న అయిదేళ్ల కాలంలో చూసిన మాస్కోకు ఇప్పటి మాస్కోకు స్థూలంగా పెద్ద మార్పులు లేకపోయినా, ప్రజల జీవన శైలి, వస్త్ర ధారణల్లో వచ్చిన మార్పులు స్పుటంగా కనిపించాయి. మళ్ళీ ఒకసారి మాస్కో వెళ్ళాలనే నా తీరని కోరికను ఆయన ఈ విధంగా తీరుస్తూ వస్తున్నారు.

ఎవరైనా ఫోన్ చేస్తే మాటలు రికార్డు చేయడం, వీడియో రికార్డు చేయడం నైతికంగా తప్పు అనేది నా సిద్ధాంతం. అదీ కాక,  అంత సాంకేతిక ప్రావీణ్యం నాకు లేదు. బహుశా ఈ కారణం చేతనే దానికి ఒక సిద్ధాంతం రూపం ఇచ్చానేమో తెలియదు.

ఇత్యాది కారణాలతో ఆ వీడియోలు నా దగ్గర లేవు. కానీ కొన్ని ఫోటోలు పంపుతామని అన్నారు. చూడాలి.     

మాస్కో ఇండియన్ ఎంబసీలో పనిచేసేవారికి, ఆ రోజుల్లో  రకరకాల రాయితీలతో అనేక రకాల వస్తువులు చౌకలో లభించేవి. రష్యన్ రూబుళ్ళతో జీతాలు తీసుకునే మా వంటి వారికి అవి లభ్యం కావు. ఉదాహరణకు వి ఐ పి సూటు కేసులు మూడు పెద్దవీ, చిన్నవీ ఒకదానిలో ఒకటి అమిరేవి వున్న సెట్టు ఒక్కొకటి మూడువేల రూపాయలకు దొరికేది. ఇది కాక ఒక బ్రీఫ్ కేసు, లేడీస్ మేక్ అప్ బాక్సు కూడా వస్తాయి. దాంతో ఎంబసీ మితృలు దాసరి గారి సహకారంతో మేము రెండు సెట్లు తీసుకున్నాము.

స్టెయిన్ లెస్ స్టీల్ తో తయారుచేసిన బాయిలర్ సైజు  సమావర్లు వంటి రకరకాల సామాగ్రి కొనుగోలు చేయడానికి, కొంచెం ఖరీదుకే అనుకోండి, అయినా మన దగ్గర కంటే చౌకే, అప్పటికే మొదలైన గోర్భచేవ్  సంస్కరణలు కొంత సాయపడ్డాయి. అప్పటివరకు సోవియట్ పౌరులు ఏదైనా  రిపబ్లిక్ నుంచి మాస్కో రావాలి అంటే కొన్ని ఆంక్షలు ఉండేవి. మంచు కురిసే ప్రాంతం కాబట్టి, సరైన వసతి లేకుండా వస్తే, మన దగ్గర మాదిరిగా బస్ స్టేషన్లలో, రైల్వే ప్లాటు ఫారాలమీద రోజులు గడిపే వీలు వుండదని ఏవేవో కారణాలు చెప్పేవారు. మేము తిరిగి వచ్చే ఘడియ దగ్గర పడేసరికి వివిధ రిపబ్లిక్కుల నుంచి జనాల  రాకపోకలు బాగా పెరిగాయి.  వాళ్ళు వస్తూ పోతూ,  తమ వెంట తెచ్చిన తమ రిపబ్లిక్కులలో తయారైన  సరుకులను మాస్కో తీసుకువచ్చి  అమ్మడం మొదలైంది. ఆ విధంగా జార్జియా నుంచి కాబోలు మన దగ్గర స్టార్ హోటళ్ళలో కానవచ్చే పాతిక , ముప్పయి బల్బులు కలిగిన  షాండిలియర్ లు తెచ్చి అమ్ముతుంటే,  ఒకటి కొని ఇంట్లో పెట్టాము. తీరా తీసుకు వెళ్లి చిక్కడపల్లి ఇంట్లో తగిలించి (వెళ్ళేటప్పుడు అక్కడినుంచే వెళ్ళాము కనుక మరో ప్రాంతం గురించిన ఆలోచనే మాకు రాలేదు) స్విచ్చి వేస్తే, వీధిలో ఎలెక్ట్రిక్ పోల్ మీద ఫ్యూజు ఎగిరిపోతుందని మా ఆవిడ భయపెట్టింది. నిజమే మేము వెళ్ళే నాటికి హైదరాబాదులో విద్యుత్ సరఫరా పరిస్థితి అలాగే వుండేది. ఆ భయంతో డబ్బులు (పెద్ద ధర కాదనుకోండి) పోసి కొన్న ఆ షాండిలియర్ ను అక్కడే వదిలేసాం.  అదొక్కటే కాదు, అలాంటివి చాలా వరకు లగేజ్ సమస్య కారణంగా వదిలిపెట్టి వచ్చేసాం. అయినా మేము మా వెంట బెట్టుకుని వచ్చిన పెద్దపెద్ద  కార్టన్లతో   బొంబాయి (ఇప్పుడు  ముంబై) లోని మా రెండో అన్నయ్య రామచంద్ర రావు గారి స్టేట్ బ్యాంక్ అపార్ట్ మెంటు సగం నిండి పోయింది. మధ్యలో ఈ బొంబాయి ఏమిటంటారా?

మామూలుగా రేడియో మాస్కో వాళ్ళు,  మాస్కో నుంచి ఢిల్లీకి  ఎయిర్ టిక్కెట్లు ఏర్పాటు చేస్తారు, ఢిల్లీ రేడియో  అధికారులతో మాట్లాడితే, మీ ఉద్యోగం హైదరాబాదులో కదా, అక్కడకు వెళ్లి రిపోర్ట్  చేయండి అన్నారు. దాంతో, ఢిల్లీ కాకుండా  బొంబాయి మీదుగా హైదరాబాదుకు టిక్కెట్లు కావాలని అడిగాను, బొంబాయిలో అప్పుడు పనిచేస్తున్న  మా రెండో  అన్నయ్యవాళ్ళను దారిలో చూసిపోవచ్చని. ఎలాగూ మూసేసే దుకాణం అనుకున్నారో ఏమిటో, రేడియో మాస్కో వాళ్ళు కూడా నా గొంతెమ్మ కోర్కెలను ఒప్పుకున్నారు. ఆ విధంగా మాస్కో- బొంబాయి- హైదరాబాదు విమాన ప్రయాణం టిక్కెట్లు నా  చేతిలో పెట్టారు. మా అన్నయ్య అప్పుడు, ఇక నుంచి ముంబై అంటాను, అక్కడ స్టేట్ బ్యాంకు ప్రధాన కార్యాలయంలో ఎండీ ఆఫీసులో పనిచేస్తున్నారు. బ్యాంకు దగ్గరలోనే అన్ని సదుపాయాలతో కూడిన ఉన్నతాధికారుల నివాస సముదాయం వుండేది. మాస్కో నుంచి ఏరోఫ్లోట్ విమానంలో దిగాము. అక్కడ వారం పది రోజులకు పైగానే ఉన్నాము. అంతవరకూ నేను ముంబై చూడలేదు. అంతా తిరిగి, అన్నీ చూసి మళ్ళీ ఎయిర్ ఇండియా విమానంలో హైదరాబాదు, బేగంపేట విమానాశ్రయంలో దిగాము. మా కుటుంబం యావత్తూ మిమ్మల్ని రిసీవ్ చేసుకోవడానికి ఎయిర్ పోర్టుకి వచ్చారు.  లగేజీతో సహా వెళ్లి  పంజాగుట్ట ఆఫీసర్స్ క్వార్టర్స్ లో వుంటున్న మా పెద్దన్నయ్య ఇంటికి చేరాము.

మొత్తం మీద అయిదేళ్ళ ప్రవాసజీవితం ముగిసింది.

కానీ చిత్రంగా మరో కధ మొదలయింది.

ఈ లోగా ఏం జరిగిందో ఏమిటో, మా ఢిల్లీ ఆఫీసు వాళ్ళు హైదరాబాదు రేడియోలో నా స్థానంలో కొత్తగా రిక్రూట్ అయిన పవని విజయలక్ష్మి అనే అమ్మాయికి పోస్టింగు  ఇవ్వడం, ఆమె జాయిన్ కావడం  జరిగిపోయాయి. నన్ను కడప ఫీల్డ్ పబ్లిసిటీ అధికారిగా బదిలీ చేశారు.

ఇప్పుడు మాస్కో నుంచి వెంట తెచ్చిన బండెడు సామాగ్రి, ఓడలో వస్తున్న సామాను సంగతి ఏమిటి?

కింది ఫోటో :

ప్రస్తుతం మాస్కోలో వుంటున్న ప్రసాద్ గారితో హైదరాబాదులో వుంటున్ననేను.

 

(ఇంకా వుంది)