చాలా దిగులనిపించింది

అమ్మానాన్నల అబ్దీకాలు ఏటా పెట్టే బాధ్యత నా భుజాల మీదకు ఎప్పుడు వచ్చిందో గుర్తులేదు. బహుశా మా పెద్దన్నయ్య పర్వతాలరావు గారు చనిపోయిన తర్వాత అనుకుంటా. రెండో అన్నయ్య రామచంద్రరావు గారు దత్తు. మూడో అన్నయ్య వెంకటేశ్వరరావు మా పెద్దన్నయ్య కంటే ముందే పోయాడు.

బుద్ది ఎరిగిన నాటి నుంచి ఈ కార్యక్రమంలో నాది ఎప్పుడూ తద్దినం పెట్టేవాడి  తమ్ముడి పాత్రే. చాలా పరిమితం. పిండాలు చేయడం, అయ్యగారు  చెప్పినప్పుడల్లా జంధ్యాన్ని సవ్యం, అపసవ్యం చేసుకుంటూ  కుడి ఎడమ భుజాలకు మార్చుకోవడం, మొత్తం కార్యక్రమం పూర్తయిన తర్వాత పిండాలను అగ్నిహోత్రంలో వేయడం ఇలాటి చిన్న చిన్న పనులేవో చేస్తుండేవాడిని.

మా నాన్నగారి తద్దినం డిసెంబరులో, అమ్మగారి ఆబ్దీకం ఆగస్టులో. నాకు ఏడెనిమిదేళ్ళ వయసులో నాన్న పోయాడు కాబట్టి, తద్దినం అనే ఎరుకతో నేను పెట్టినవి అరవై అయిదు పైనే వుంటాయి. మా అమ్మగారు 1993 లో కన్నుమూసారు. ఇన్నేళ్ళుగా మా ఇంట్లో తద్దినాలు పెట్టే బ్రాహ్మణులు, భోక్తలకు ఏటా గుర్తుచేసే అవసరం లేకుండా వారికి తిధులు, మా పేర్లు, గోత్రాలు బాగా గుర్తుండిపోయాయి.

ఏటా జరిగే ఈ క్రతువులో మా ఇంటి కోడళ్ళ పాత్ర ఎక్కువ. నిష్టగా మడి కట్టుకుని తడి బట్టలతో కావాల్సిన సంభారాలు అందిస్తుండేవారు. దాదాపు ఓ మూడు దశాబ్దాల పాటు మా నాన్నగారి తద్దినం మా ఊళ్లోనే పెట్టేవారు. మూడో అన్నయ్య ఈ ఏర్పాట్లు చూసేవాడు. ఏడుగురు అక్కయ్యలు బావగార్లు, వాళ్ళ పిల్లలు అంతా బండ్లు కట్టుకుని కొందరూ, బస్సుల్లో మరికొందరు, రైళ్ళలో ఇంకొందరూ మా వూరు చేరుకునేవారు. తద్దినం పెట్టే ఇంటికి పెళ్లి కళ వచ్చిందనే వారు ఊళ్లోవాళ్ళు.

క్రమంగా ఇదంతా గతంలోకి వెళ్ళిపోయింది. మా మూడో అన్నయ్య, పెద్దన్నయ్య మరణంతో ఈ కార్యక్రమం హైదరాబాదులోని మా ఇంటికి పరిమితం అయింది. రావాల్సిన వాళ్ళలో చాలామంది హైదరాబదులో సెటిల్ అయ్యారు. ఖమ్మం నుంచీ, బెజవాడ నుంచీ కొన్నేళ్ళు అక్కయ్యలు వచ్చేవాళ్ళు. ఇప్పుడు ఏడుగురిలో ఇద్దరు వున్నారు. అయిదుగురు పైలోకాల్లో ఉన్న అమ్మానాన్నల వద్దకు వెళ్ళిపోయారు.

తద్దినం తేదీ దగ్గర పడుతుండగానే మా ఆవిడ ఫోను పెట్టుకుని మా అక్కయ్యల నెంబర్లు, ఊళ్లోవున్న చుట్టాల నెంబర్లు  కలిపి ఇచ్చేది, పలానా రోజు తద్దినం మీరు తప్పకుండా రమ్మనమని నాచేత చెప్పించడానికి. ఇలా ఒకరోజల్లా ఆమె ఈ డ్యూటీ వేసుకునేది.  నిజానికి ఇది నేను చేయాల్సిన పని.

మే తొమ్మిదో తేదీ మా ఆవిడ పదో  మాసికం. చిన్నవాడు సంతోష్ తల్లికి నల్ల నువ్వులు తర్పణం వదులుతుంటే చాలా దిగులుగా  అనిపించింది.